俗語古語嘉言
TỤC NGỮ, CỔ NGỮ, GIA NGÔN
MAXIMES ET PROVERBES
RECUELLIS ET COMMENTÉS
PAR
PAULUS CỦA HUỲNH-TỊNH
ĐỐC-PHỦ-SỨ
Officier d"Académie, chevalier de la Légion d"honneur
SAIGONIMPRIMERIE và LIBRAIRIE NOUVELLESCLAUDE và Cie.
Bạn đang xem: Những câu thành ngữ về cuộc sống
1897
俗語古語嘉言
TỤC NGỮ, CỔ NGỮ, GIA NGÔN
MAXIMES ET PROVERBES
PAR
PAULUS CỦA HUỲNH-TỊNH
DỐC-PHỦ-SỨ
SAIGONIMPRIMERIE và LIBRAIRIE NOUVELLESCLAUDE & Cie.
1896
Ác nhơn trường đoản cú hữu ác nhơn ma.Người xấu mình có người xấu khiến cho hao mòn. Fan làm dữ như đá mài dao, chẳng thấy lốt mòn mà càng ngày càng khuyết.Ách thân đàng có qua cổ.Gánh vác chưa phải chuyện mình.Ai chết trước thì được mồ mả.Ai trước thì được phần trước.Ai làm cho dữ nấy lo.Dữ có dữ trả, một sự khổ sở trong lương tâm, thì đủ nhưng hành tội kẻ dữ; ta hãy duy trì phận ta, chẳng cần lo bao đồng.Ái nhơn như kỷ.Yêu bạn như mình. Gồm câu rằng: kỉ sở bất dục trang bị thi ư nhơn, thì là đức yêu người, dạy yêu cầu suy kỉ cập nhơn, sự mình ko muốn, chớ làm cho người.Ai tương tìm tới, ai ghét lánh thân.Phải lo phận mình, ấy là lành ở tất cả chỗ, lổ ở gồm nơi.An cỗ khả dĩ đương xa.Đi huởn cách thì bền cũng bằng đi xe.Ăn cây như thế nào rào cây nấy.Ăn của người nào thì nên vưng hộ cho nấy.Ăn chưa no, lo chưa tới.Hãy còn thiểu trí.Ăn bao gồm bữa lo không tồn tại bữa.Bữa ăn uống có chừng, bữa lo không tồn tại chừng, nghĩa là nhọc lòng lo.Ăn coi nồi ngồi coi hướng.Coi cơm nhiều ít, hoặc đề xuất nhịn miệng; nhắm hướng thuận ngịch, hoặc nên nhượng vị trí ngồi.Ăn cơm trắng chúa, múa về tối ngày.Có cơm nạp năng lượng thì có quá trình làm.Ăn cơm trắng mắm thấm về lâu.Mắm muối là giống như mặn mòi, lấn vào càng thọ càng thấm, chẳng không giống chi bài toán càng lâu thì sẽ càng rõ. Ăn cơm mới, kể chuyện cũ.Nghĩa là nói tha cầu.An cư lự nguy.Hễ ngơi nghỉ an, thì cần lo cơn nghèo hiểm.Ăn hết nhiều, ở không còn bao nhiêu.Nghĩa là chẳng lo địa điểm ở.Ăn kỉ no dai.Biết dự trữ thì đặng an ninh lâu dài.Ăn làm cho sóng, nói làm gió.Không việc làm cho có việc, xuất xắc là ăn-nói hồ nước đồ.Ăn một đọi nói một lời.Ăn nói kiên cố chắn.Ăn một miếng, giờ đồng hồ một đời.Có thế ăn uống nhờ cơ mà không nạp năng lượng nhờ, thì nói rằng có tiếng mà không tồn tại miếng, mang lại khi ăn nhờ đặng thì nói vân vân, có khi dùng như tiếng nói lẩy.Ăn ngay sống thật, mọi tật đa số lành.Ăn sinh sống thật thà thì đặng bình an vô sự.Ăn như tằm ăn lên.Tằm gồm tuổi thức lớn, ngủ lớn; tuổi thức bự thì nó nạp năng lượng dâu nguyên lá.Ăn no sinh sự.Được sung túc rồi thì hay làm cho quấy.Ăn quen, nhịn ko quen.Có một tín đồ đi phương xa cưới vợ bé, nhờ cất hộ thơ về cho vk nhà mà trị mình: anh chẳng nên tham bù chẻ gắp, bỡi ăn quen, yêu cầu nhịn ko quen.Ăn trên thủ, ngủ trên công đường.Thủ là chỗ canh giữ, công đường là nhà câu hỏi quan, chỉ nghĩa là biết gìn giữ phép.Ăn tấm trả giặt.Tấm là gạo gãy nhỏ, giặt là gạo trộng nguyên hột, hễ ăn ít trả nhiều, như tiến công cờ bạc tình thì nói vân vân.Ăn theo thuở, làm việc theo thì.Trong sự ăn ở cần tùy thì.Ăn thì cho, buôn thì so.Vật nạp năng lượng không luận, của cung cấp phải nhờ vào đồng nài.Ăn thì hơn, hờn thì thiệt.Giận lẩy thì mất phần ăn.Ăn thì vóc, học tập thì hay.Ăn và lại ốm, chính vậy bịnh tiêu nhiệt, học tập hóa dở do đó bậc hạ ngu. Ăn trái lưu giữ kẻ trổng câyKhông qnên ơn.Ăn trộm quen tay, ngủ ngày quen mắt.Tập nghề như thế nào quen nghề ấy.Ăn trước trả sau.Có ăn uống có chịu; sự gắng thiếu trước thiếu sau.Ăn xôi miếu ngọng miệng.Xôi chùa là của tấn cúng, hễ nạp năng lượng của bạn ta rồi, ước ao nói theo bạn ta, thì sợ vứt lẽ phải; ước ao nói theo lẽ phải, thì hại bỏ fan ta, té ra u ơ nói ko thông, ấy là tuyệt nhơn khẩu.Ăn xưa chừa nay.Ai nấy bao gồm một thuở.Ăn vỏ dưa, thấy vỏ dừa mà lại sợ.Mắc một việc, hại lây tới việc khác, tốt là tầng thấy vấn đề đời mà ngán.Ao cá lửa thành.Một nghĩa cùng với câu lửa muôn xe, nước một gáo, cũng tức là lửa cháy lây.Ao gấm khoác đêm.Nghĩa là chẳng thấy hiển vinh; kẻ làm cho quan về lành điện thoại tư vấn là vinh qui.Áo mang sao qua khỏi đầu.Con cái đâu dám cải ý phụ thân mẹ.Ao vắn, giũ chẳng bắt buộc dài.Nghĩa là đề xuất an một bề.
Xem thêm: Máy Biến Áp Là Thiết Bị Dùng Để Làm Gì? Máy Biến Áp Là Một Thiết Bị Dùng Để
Bạ ăn bạ nói.Bạ ăn, chạm mặt đâu ăn uống đó; bạ nói, va đâu nói đó, nghĩa là ăn nói không tồn tại phép.Ba bảy hai mươi mốt.Ăn nói không chắn chắn chắn, nói hai hầu như như một.Ba chìm cha nổi.Nghĩa là thì vận tráo chác, ghe phen chìm nổi; có tiếng nói phù trầm, tốt là chìm nổi không mà lại thôi thì có nghĩa là bưa bưa không ra black đỏ.Ba chớp tía sáng.Nghĩa là trông thấy ko tỏ rõ.Bà bé xa, chẳng bởi xóm diềng gần.Gần thì tiện thể bề tới lui giúp đỡ, chẳng khá phụ kẻ gần. Ba dãy bảy ngang.Hàng hóa, đồ đạc và vật dụng bày ra liễn lúc.Bá nhơn bá tánh.Trăm bạn trăm tánh ý.Ba vuông bảy tròn.Tiếng khen fan đủ nét lịch sự, tốt là tuyền vẹn không có tì tích.Bần cùng sanh đạo tặc.Nghèo rất sanh trộm cướp.Bạn duật tương trì, ngư ông đắc lợi.Ngao cò tranh nhau, ông bắt cá được lợi. Tích rằng: ngày tê con nghêu lên bờ hé vỏ ra ngóng mát, nhỏ cò đi ăn uống thấy ngao bày ruột, thì mổ nhưng ăn, chẳng dè con nghêu khép vỏ lại, kẹp lấy mỏ nhỏ cò giựt ko ra. Cò rằng nay ko mưa mai không mưa, ắt là ngao phải chết. Nghêu rằng nay không ra mai không ra, ắt là cò phải chết. Ông chài thấy chuyện cớ trêu, thì chụp mà bắt cả hai.Bang môn lộng phủ.Giỡn búa nhà Bang, nghĩa là trù trừ bổn phận, ông Lổ bang là thầy dạy những nghề nghiệp.Bằng hữu chỉ ư tín.Nghĩa bạn bè ở tại phần lớn tín thành, ko tín thành thì không thiệt là bởi hữuBánh sáp đi, bánh chì lại.Thói những ưa dùng chì thiết đồ vật mềm, không quí rubi bạc. Kẻ chợ trao đổi với nó, đề xuất lấy thăng bằng, nó một bánh sáp mình một bánh chì, nghĩa là, yêu cầu cho bởi nhau; bây giờ ân tình qua lại với nhau thì tốt nói vân vân.Bạo đầu thì dại, bạo dái thì khôn.Con người phải mang lại dè dặt, chớ khá nhẹ dạ, hốp tốp. Bạo đầu là táo bạo thời gian ban đầu.Bạo phát bạo tàn.Nói về thì vận, hễ vinh hoa vội, thì tàn bại cũng vội.Bảo tân cứu giúp hoả.Ôm củi mà chữa trị lửa: cứu giúp bịnh giải hòa chẳng sử dụng thuốc hay, lời phải, lại dụng phương nghịch lời ngang, thì tương tự như làm vặn lửa cháy thêm.Bát bể, đánh con sao lành:Nghĩa là đời nào tiếc cái chén bể rộng con. Xưa tất cả một fan mua một chiếc bình, cố đi đàng, đen thui bình rơi xuống, bể đi, tín đồ ấy đi xuôi một bề; bạn ta hỏi sao bình bể ko ngó lại, bạn ấy rằng bể rồi thì thôi, dầu tiếc nuối cũng vô ích. Bắt cá hai tay.Nghĩa là hai tay muốn đặng cả hai; tuy vậy muốn mang lại đặng cả thì phải tay chận tay bắt, nếu hai tay chụp lấy cá, thì không có tay nào đặng, cũng có nghĩa là giành rước một mình.Bất can kỉ sự, mạc đương đầu.Chẳng can câu hỏi mình, chớ xứng ra nhưng chịu, nghĩa là chẳng bắt buộc thày lay, gánh vấn đề vô can.Bất cấp chi khách.Bất thỉnh trường đoản cú lai, cho nên khách ko gấp, bởi là không có mời.Bắt con chuột không hay, tốt ỉa bếp.Nghĩa là dở tài; bé người, đề nghị không thấy, thấy hư; hay là không thấy, thấy dở, thì là con mèo ỉa bếp.Bắt cóc, bỏ vô dĩa.Cóc hay nhảy, dĩa trẹt lòng, không phải đồ nhốt, do đó mới tất cả bỏ vào nhảy đầm ra. Tín đồ hay trốn tránh, bắt đó trốn đó, giỏi là dễ dàng bắt thì nói vân vân.Bất đăng tuấn lảnh, bất tri thiên cao, bất lý thâm nám nhai, bất tri địa hậu.Chẳng lên non cao, không biết trời cao, chẳng xuống vực sâu, chưa biết đấy dày: chẳng học tập tới sách thánh hiền, thì chẳng biết mùi đạo.Bất dĩ thành bại, luận anh hùng.Chớ rước sự bắt buộc hư mà lại luận kẻ anh hùng, nhứt là nói đến việc chinh chiến, bởi vì đặng thua là việc thường.Bắt đứa có tóc, không người nào bắt đứa trọc đầu.Có tóc đọc là người có căn kước sự nghiệp; đứa trọc đầu là đứa tay không, không gốc, chỉ nghĩa là cứ người có gốc, tuyệt là có thể ăn nhờ.Bất học vô thuật.Không học tập thì không tồn tại mưu chước biến hóa hóa.Bắt lươn đàng đuôi.Mình lươn nhớt, bắt lối đuôi, lại càng không có thế nắm, thì bắt tương tự như không.Bất oán thù thiên, bất vưu nhơn.Chẳng hờn trời, hèn nào người, nghĩa là phải yên phận mạng.Bắt râu tín đồ nọ, đặt cằm bạn kia.Nghĩa là tráo chác, chuyện tín đồ kia nói cho tất cả những người nọ, giỏi là điên đảo thị phi.Bất sỉ hạ vấn.Chẳng hồ nước hỏi kẻ dưới. Người nào cũng có địa điểm khuất, chớ cậy mình rằng thông minh. Bao gồm câu rằng: mãn chiêu tổn, khiêm lâu ích. Vậy nên làm vậy. Bất trên kỳ vị, bất mưu kỳ chánh.Không chịu tước vị của người, thì không lo ngại việc chánh đến người. Không tồn tại danh phận gì mà mong muốn gánh vác chuyện kẻ khác thì là thày lay.Bát vào song, còn tồn tại khi động.Hiểu nghĩa là bà nhỏ ở phổ biến một nhà, lẽ nào khỏi sự mất lòng nhau, tương tự như bát chén là vật vô tình, để tầm thường một sóng, dầu không một ai động, cũng có khi khua.Bảy mươi chưa què, chớ khoe mình lành.Tật đàng sau lưng. Con fan dẫu cho tuổi bảy mươi là bậc già cả, cũng chẳng đề nghị đắc ý rằng ngoài tật.Bảy mươi học bảy mươi mốt.Tuổi bay mươi với bảy mươi mốt, khác nhau có một năm, thì có lẽ trả việc hơn một năm.Bè ai nấy chống.Nghĩa là ai tất cả phận nấy, lại câu hỏi ai nấy làm. Trước một trăm năm, khu đất Đồng-nai còn hoang vu, có rất nhiều người kết bè trôi nổi dưới sông, nhà nào bè ấy bà nhỏ xúm xít làm việc theo nhau, có vấn đề thì lèo lái với nhau; lại tiếng người ta chưởi mắng rằng: cả bè bây, thì là mắng cả bà con, cũng giống như tiếng mắng: cả máng, cả sốc vân vân.Bế môn trục đạo.Đóng cữa lại nhưng mà đuổi kẻ trộm, ấy là lời chê thầy thuốc không biết phép trị bịnh, hoặc đề nghị đuổi bịnh như làm cho hạn làm hạ mà lại dụng dung dịch cầm, chính vậy nuôi mang bịnh.Bẻ nạn chống trời.Chẳng lường sức mình.Bề trên sinh sống chẳng kỷ cang, cho nên vì vậy bề dưới làm đàng mây mưa.Có câu rằng: thượng bất chánh hạ tắc loạn. Nghĩa là trên sinh sống chẳng chánh thì dưới loạn.Bỉ cực thới lai.Vận thì có khi bỉ, lúc thới, không còn cơn bỉ cực, tới tuần thới lai; tiếng khuyên không nên ngã lòng.Biết một mà không biết mười.Nghĩa là không biết đủ đều.Biết ngứa ngáy khó chịu đâu nhưng gãi.Muốn gãi mang lại mà ko biết nơi nào phải gãi; ý muốn làm giùm, cơ mà không biết vấn đề chi cần làm, ấy là khẩu ca lẩy.Biết người biết mặt, chả biết lòng.Chẳng có lẽ tin việc bề ngoài. Bình địa khởi phong ba.Đất bởi nổi sóng gió, chính đạo là đặt để lỗi không, bày việc phi lý, gây ra sự giận dữ, oán thù.Bình phong tuy phá, cốt giải pháp du tồn.Bình phong dầu bể, cốt cách tư hóa học hãy còn, gồm ý nói tới người trâm tác dụng đức, dầu tất cả đều hư, cũng còn có đều nên.Bịnh tùy khẩu nhập, họa tùng khẩu xuất.Bịnh theo lỗ miệng mà vào, họa hại theo lỗ miệng cơ mà ra: một khá thở vào, hoặc rước khí độc vào trong mình, mà làm bịnh; một khẩu ca ra, hoặc buông các quấy ra ngoài tai nhưng gây họa.Bộ phong tróc ảnh.Bắt gió bắt bóng, nghĩa là làm cho chuyện bá vơ không vững chắc chắn.Bói ra ma, quét bên ra rác.Có ý nói bạn hay tin sự gì, liền tất cả sự ấy, dầu phép bói là phép ko thật, tuy vậy hễ là tin cơ mà bói, thì liền bao gồm đều tà mị xuôi cho mình tin.Bói rẻ rộng ngồi không.Rẻ nhưng mà có, thì rộng là không có. Lời ít cơ mà năng lời, thì chẳng hơn là các mà ko mấy khi có.Bôi trung xà ảnh.Hình bé rắn sinh hoạt trong chén rượu. Tích rằng: có một fan tới nhà anh em bạn nhưng uống rượu, ngó thấy trong chén bát rượu tất cả hình bé rắn, liền hồ nước nghi bằng hữu bạn quăng quật thuốc độc, không an vào lòng; người bằng hữu bạn thấy vậy, biết ý thì lấy loại cung treo bên trên vách mà chứa đi, tức thời mất bóng con rắn.Bòn tro đải trấu.Bòn tro nhưng mà kiếm rất nhiều than, giăm nhỏ dại nhỏ lộn theo, đải trấu nhưng mà kiếm hột gạo gãy hột lúa lửng còn sót. Làm ăn uống cần kiệm, bòn mót, chắt lót, thì nói thể ấy. Ở ngoài kia gồm một hai vị trí không củi, đề xuất thổi bằng rơm cỏ thuộc là rác rến to.Bồng em thì ngoài xay lúa, xay lúa thì ngoài bồng em.Không lẽ bắt một tín đồ làm hai vấn đề một lượt.Bụng làm dạ chịu.Mình có tác dụng mình chịu, nhữ tác ưng hườn nhữ thọ.Bưng mắt bắt chim.Chuyện dễ làm nên khó.Buôn chạm chán chầu, câu chạm mặt chỗ.Gặp dịp có tác dụng ăn.Buôn dầm vậy chèo.Làm ko hở tay.Buôn tay mặt, bắt tay trái.Liền tay, xấu giỏi cắt nghĩa cũng thông. Cây viết sa con kê chết.Học trò tất cả thói ăn tiền nhuận bút, có viết thì tất cả tiền công. Lại một chữ cung ứng cũng tạo ra tội phước, một nét bút sa xuống cũng có đều rủi may, cho nên vì vậy kẻ có vấn đề phải sợ, cùng phải chết gà.