Bạn đang xem: Hai câu thơ cuối của truyện kiều
Ngẫm tuyệt muôn sự trên trời,
Trời kia đã bắt làm người dân có thân.
Bắt phong trần cần phong trần,
Cho thanh cao new được phần thanh cao.
Có đâu thiên vị bạn nào,
Chữ tài chữ mệnh đầy đủ cả hai,
Có tài mà lại cậy bỏ ra tài,
Chữ tài tức thì với chữ tai một vần.
Đã với lấy nghiệp vào thân,
Cũng đừng trách lẫn trời sát trời xa.
Thiện căn sinh hoạt tại lòng ta,
Chữ chổ chính giữa kia mới bằng ba chữ tài.
Lời quê lẹo nhặt dông dài,
Mua vui cũng rất được một vài ba trống canh.
Câu cuối “Lời quê chắp nhặt dông dài/ cài vui cũng rất được một vài ba trống canh” là giải pháp nói khiêm xưng, tránh đi chiếc họa bút mực bên dưới thời phong kiến.
Vậy, rất có thể nói, nhà đề chính của Truyện Kiều là chữ Tâm.
 |
Ở Truyện Kiều cũng như thơ chữ Hán, Nguyễn Du nhiều lần giãi tỏ sự mến yêu sâu sắc những con fan tài dung nhan thường bị vùi dập, oan khổ. Xem thêm: Trực Quan Là Gì - Nghĩa Của Từ Trực Quan Trong Tiếng Việt |
Ở Truyện Kiều cũng giống như thơ chữ Hán, Nguyễn Du các lần phân trần sự kính yêu sâu sắc đều con người tài sắc đẹp thường bị vùi dập, oan khổ. Ông cũng trường đoản cú xếp mình vào đó “Phong vận kỳ oan ngã tự cư”.
Mặc dù ông viết “Có tài nhưng mà cậy đưa ra tài/ Chữ tài đi với chữ tai một vần” nhưng lại không tức là ông tủ định chữ Tài. Ông hiểu rõ, chữ Tài mới tạo sự sự triển khai xong nhân cách, làm cho cuộc đời lấp lánh. Chữ Tài là 1 yếu tố của dòng Đẹp, của hạnh phúc. Thúy Kiều, Kim Trọng, Thúc Sinh, trường đoản cú Hải… đều là người dân có tài, vì thế tình yêu của họ mới đẹp, họ mới tất cả những tích tắc hạnh phúc hay đỉnh.
Nhưng vì sao Nguyễn Du lại dường như khinh bạc tình chữ Tài cho thế? nguyên nhân là ông nhận ra một quy luật, một quy phép tắc bất biến, bị chi phối do Trời và cả Người. Trời cho những người này tài thì cần chịu số kiếp gian truân. Người tài thì đề nghị va chạm nhiều, va chạm các thì bị đố kỵ nhiều. Nhưng có tài thì dù gian truân, dù khổ cũng quá lên được. “Thánh nhân đãi kẻ khù khờ”. Người đã khù khờ mà còn gian khổ thì nhân loại tuyệt diệt! Đây là việc tổng kết hiện thực, tổng kết lịch sử, là chân lý tuyệt đối.
Khinh bạc chữ Tài còn là một vì lấy so cùng với chữ Tâm. “Chữ tâm kia bắt đầu bằng bố chữ Tài”. Trọng tâm là gì? Trước hết đó là tấm lòng. Người tài năng thường hay oan khổ nhưng không hẳn tất cả. Kim Trọng, vương vãi Quan có tài năng nhưng tất cả khổ đâu. Chỉ Thúy Kiều là khổ, vì thiếu nữ mang chữ chổ chính giữa quá lớn. Lụy vày Tâm. Chưa bỏ ra đã khóc Đạm Tiên là fan đời xưa. Rồi do Tâm mà phân phối mình chuộc cha. Rồi vì Tâm mà khuyên trường đoản cú Hải ra hàng. Phương ngôn nói “Thương bạn hại mình” là thế. Xét về phương diện gây khổ, cụ thể chữ vai trung phong quá bằng bố chữ Tài!
Chữ vai trung phong bằng ba chữ Tài còn là một trong giá trị sống, một con đường dẫn tới hạnh phúc. Nguyễn Du là nhà tứ tưởng lớn, đã là nhà tư tưởng lớn phải chỉ cho bé người con đường đi cho tới hạnh phúc. Truyện Kiều có chiến thuật ấy. Và phương án là chữ Tâm. Tâm là một trong những thái độ ứng xử, một lối sinh sống vị tha, khoan dung. Có được vị tha, khoan dung cũng dựa vào hiểu biết, trên cái Tài thiệt sự. Buôn bán mình chuộc cha, tha bổng mang lại Hoạn Thư, thậm chí còn khuyên trường đoản cú Hải ra hàng bởi vì đại cục, vì muốn để cuộc sống yên bình, không muốn hàng triệu nhỏ dân khác yêu cầu chết bởi nạn binh đao.
Tâm còn là An tâm. Thúy Kiều có than vãn “Khi sao phong gấm rủ là/ giờ sao chảy tác như hoa giữa đường”; “Giết ông xã rồi lại mang chồng/ khía cạnh nào còn đứng ở trong cõi đời”; nhưng mà không ân hận về những hành động theo tấm lòng của mình, cho dù nó gồm bắt nữ giới chịu nhiều khổ nhục. Khuyên răn Từ Hải ra hàng vày hai chữ hiếu trung, vị lo cho tất cả Từ Hải. Nàng yên tâm chấp thừa nhận mọi thực trạng sống “Thân lươn bao cai quản lấm đầu; mập ra uy lớn, tôi đành phận tôi”. Được sinh sống đã là một hạnh phúc! bởi thế, Kiều quyên sinh lần nào, Nguyễn Du cứu vớt sống lần ấy. Làm tín đồ biết đồng ý hoàn cảnh, đã tìm bí quyết vượt lên nó sau, còn thứ 1 nên gật đầu nó, kiếm tìm lấy hạnh phúc trong trong cả những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất!
Tâm còn là Tâm tính, tức thiên tính, tính cách tự nhiên và thoải mái của con fan mình. Thúy Kiều là tín đồ hiếu nghĩa, hiếu trung, nhiều tình thì phụ nữ sống theo phiên bản tính ấy của mình. Và vày sống theo phiên bản tính ấy một cách mạnh khỏe mẽ, triệt để mà lại nàng buồn bã nhưng cũng có thể có tuyệt đỉnh hạnh phúc mà người thường không có, thành tín đồ của muôn đời yêu cầu nhớ. Đã là tính tự nhiên và thoải mái thì không đổi khác được. Sống cơ mà đổi tính tức là tha hóa. Và cũng sẽ không có hạnh phúc. Trong cuộc đời, dù khắt khe đến mấy, vẫn đang còn những bối cảnh hợp với tâm tính mình. Đến địa điểm ấy ở, vứt điều tham chưa phải sức mình, chưa phải tính mình, cũng có nghĩa là con con đường hạnh phúc. Nguyễn Du không nói chỉ người có tài mới có hạnh phúc. Toàn bộ mọi tín đồ đều rất có thể hạnh phúc, nếu nhận thấy tâm tính mình, trả cảnh tương xứng với mình và sống với lẽ sống vị tha.